mFRR (manual Frequency Restoration Reserve) to jedna z usług systemowych stosowanych w elektroenergetyce, której celem jest przywrócenie równowagi częstotliwości w systemie przesyłowym.
Główne cechy mFRR
Aktywacja rezerwy odbywa się na żądanie operatora systemu przesyłowego (w Polsce jest to PSE – Polskie Sieci Elektroenergetyczne). Proces aktywacji wymaga ingerencji człowieka (manualne polecenie operatora), w przeciwieństwie do automatycznych rezerw, takich jak aFRR (automatic Frequency Restoration Reserve). Rezerwa mFRR powinna zostać uruchomiona w określonym czasie od wydania polecenia, zazwyczaj w ciągu 15-30 minut.
- Głównym celem mFRR jest przywrócenie równowagi między popytem a podażą energii elektrycznej po wystąpieniu zakłóceń (np. nagły spadek produkcji lub wzrost zużycia energii). Pomaga przywrócić częstotliwość systemową do jej nominalnej wartości (najczęściej 50 Hz).
- mFRR jest uruchamiana ręcznie na polecenie operatora systemu przesyłowego (w Polsce PSE). Czas reakcji wynosi zwykle od 15 do 30 minut.
- Wsparcie dla innych rezerw
- mFRR jest wykorzystywana, gdy automatyczne rezerwy (np. aFRR) nie są wystarczające do przywrócenia równowagi w systemie.
- Zwiększenie niezawodności dostaw energii
- Pomaga zapobiec blackoutom i awariom sieci, wspierając stabilność i ciągłość dostaw energii.
- mFRR pozwala na efektywne zarządzanie bilansowaniem energii w zmieniających się warunkach pracy systemu elektroenergetycznego, co jest szczególnie istotne w kontekście rosnącego udziału odnawialnych źródeł energii.
Kto może być dostawcą mFRR?
Dostawcą mFRR (manual Frequency Restoration Reserve) mogą być różne podmioty, które spełniają określone wymagania techniczne i operacyjne określone przez operatora systemu przesyłowego, m.in.:
- Elektrownie konwencjonalne - są w stanie szybko zwiększać lub zmniejszać produkcję energii na żądanie operatora.
-
- Odnawialne źródła energii (OZE) - w niektórych przypadkach farmy wiatrowe lub słoneczne mogą dostarczać mFRR, jeśli są wyposażone w odpowiednie systemy magazynowania energii lub sterowania produkcją.
-
- Jednostki kogeneracyjne - instalacje produkujące jednocześnie energię elektryczną i cieplną mogą być dostawcami mFRR, o ile mają zdolność szybkiej regulacji produkcji energii.
-
- Magazyny energii - są idealnymi dostawcami mFRR ze względu na szybki czas reakcji.
-
- Agregatorzy zasobów energetycznych - mogą łączyć rozproszone jednostki wytwórcze lub odbiorcze i oferować je jako jedną zbilansowaną usługę dla operatora.
-
- Przedsiębiorstwa przemysłowe - mogą uczestniczyć w rynku mFRR poprzez redukcję swojego zużycia energii na żądanie operatora.
Zastosowanie w bilansowaniu
mFRR jest uruchamiana, gdy automatyczne rezerwy nie są w stanie same przywrócić równowagi. Jest to jedna z kluczowych rezerw używanych przez operatorów systemów przesyłowych do zapewnienia niezawodności dostaw energii elektrycznej i stabilności systemu elektroenergetycznego.
Różnica pomiędzy aFRR, FCR i mFRR
- FCR (Frequency Containment Reserve) - działa w czasie rzeczywistym (milisekundy-sekundy) i ma za zadanie zatrzymać spadek lub wzrost częstotliwości w momencie zakłócenia.
- aFRR - automatyczna rezerwa przywracająca równowagę po kilku sekundach i działająca przez kilka minut.
- mFRR - manualna rezerwa aktywowana przez operatora w przypadku większych lub długotrwałych zakłóceń, które wymagają dodatkowego wsparcia.