W energetyce sygnały explicit to bezpośrednie, jawne instrukcje lub polecenia przekazywane uczestnikom rynku przez operatorów systemów elektroenergetycznych (OSP, OSD) lub mechanizmy rynkowe. Są one precyzyjne i wymagają określonej reakcji, w przeciwieństwie do sygnałów implicit, które pozostawiają uczestnikom swobodę interpretacji.
Przykłady sygnałów explicit w energetyce:
- Instrukcje operatora systemu. Operator systemu przesyłowego (np. PSE w Polsce) może wydać bezpośrednie polecenie aktywacji rezerwy mocy w celu utrzymania stabilności systemu. Polecenia redukcji obciążenia w sytuacjach awaryjnych (tzw. demand-side response).
- Aktywacja rezerw mocy. W przypadku nagłego niedoboru mocy operator może uruchomić rezerwę pierwotną, wtórną lub trzeciorzędną, instruując konkretne jednostki wytwórcze do zwiększenia produkcji energii.
- Uzgodnione programy redukcji zużycia (DSR – Demand Side Response). Duzi odbiorcy energii mogą uczestniczyć w programach elastyczności i otrzymywać bezpośrednie polecenia ograniczenia zużycia w określonych godzinach.
- Regulacja napięcia i częstotliwości. W sytuacji zagrożenia stabilności sieci operator może przekazać elektrowniom i dużym odbiorcom polecenia zmiany poboru lub generacji w celu utrzymania odpowiedniego napięcia i częstotliwości (np. 50 Hz).
- Systemy sterowania siecią (SCADA, EMS). Automatyczne systemy sterowania (np. SCADA) przesyłają explicit sygnały do konkretnych urządzeń w sieci (np. elektrowni, magazynów energii), wymuszając określone działania.
Sygnały explicit a sygnały implicit
Cecha
|
Sygnały explicit
|
Sygnały implicit
|
Sposób przekazu
|
Bezpośredni, formalny, wymaga reakcji
|
Pośredni, wynikający z mechanizmów rynkowych
|
Przykłady
|
Polecenia operatora, aktywacja rezerw, redukcja zużycia
|
Ceny energii, zmiany napięcia i częstotliwości
|
Wpływ na rynek
|
Wymusza konkretne działania
|
Zachęca do optymalizacji i reakcji na warunki rynkowe
|
Podsumowując, sygnały explicit to konkretne instrukcje sterujące praca systemu energetycznego, które uczestnicy rynku musza realizować.